Thịt bò từ lâu đời đã trở thành món ăn thuần túy và không thể thiếu của ẩm thực nhân loại. Trong các món ăn về thịt bò của Nhật, có một món mà ngon, dễ ăn, lại phù hợp với túi tiền nhất thì đó là món Gyudon–cơm với thịt bò xào hành tây kiểu Nhật! Món này cơ bản giống món thịt bò xào hành tây của Việt nam nên rất ngon, dễ ăn và dễ thực hiện,nêm nếm theo kiểu Nhật tạo nên hương vị đặc sắc và rất hấp dẫn.
****
Gyudon (牛丼 có nghĩa là “bát thịt bò”) là món cơm với thịt bò của Nhật Bản. Thành phần chính gồm cơm đựng trong bát to và sâu, phía trên là thịt bò nấu với hành tây và nước sốt ngọt chế từ dashi (thường là loại dashi từ cá hoặc rong biển), xì dầu và mirin (cơm rượu ngọt). Gyudon cũng thường được ăn chung với mì sợi shirataki, và đôi khi còn ăn chung với trứng gà sống.
Đây là một món ăn rất phổ biến ở Nhật Bản. Các thức ăn kèm theo gyudon gồm beni shoga (gừng muối), shichimi (ớt bột) và có thể kèm theo món canh miso (canh nấu từ tương). Gyu có nghĩa là “thịt bò” hay “bò”, và don là viết tắt của donburi, trong tiếng Nhật là cái “bát”.
Ngoài ra, món Gyudon này còn mang một nét cuốn hút đặc biệt khác đó là được bán rộng rãi ở các cửa hàng chuyên bán món Gyudon theo kiểu franchise ở Nhật như Sukiya; Yoshinoya,… Đặc biệt,món Gyudon ở các nhà hàng này rất đa dạng với nhiều kiểu kết hợp mới lạ, độc đáo như Thịt bò xào hành tây với Cheese, với Kim Chi, với hành lá xắt nhuyễn, với trứng sống…
Một số chuỗi nhà hàng lớn ở Matsuya bán gyudon với tên gọi là gyumeshi (牛めし). Món nào cũng thơm ngon nhưng giá cả lại rát phải chăng! Một tô Guydon to đùng khoảng 4 đến 5 USD, do vậy Gyudon được xem là món ăn rẻ tiền và chất lượng ở Nhật!
Do trào lưu hợp thức hóa với phương Tây ( thời Duy Tân Minh Trị) cho rằng người dân xứ sở hoa anh đào đã có kinh nghiệm chế biến thịt từ thời kì ấy như: Yakitori (thịt gà nướng), Yakiniki (thịt nướng),…. là những món ăn của về thịt người Nhật được phát minh là lưu truyền cho tới tận ngày nay được nhiều người ưa thích. Và dĩ nhiên Gyudon cũng không phải là ngoại lệ, các món ăn về thịt được phụ vụ người bản địa lẫn người Phương Tây định cư đã dần dần trở nên phổ biến toàn nước Nhật.
Gyudon ngày nay là món ăn được công chúng cho rằng là xuất thân của gyumeshi một món ăn của xứ Sukiyakidon thời xa xưa, nơi mà những miếng thịt bò được cắt lát mỏng nấu với rau trong nồi sau khi chín cho lên cơm và phục vụ trong một cái bát. Năm 1862, gyumeshi trở thành món ăn phổ biến của khu vực Kanto. Năm 1899, Ekichi Matsuda – một đầu bếp nổi tiếng người Nhật đã mở một nhà hàng tại Yoshinoya,Tokyo.
Từ thời kì Taisho (1912) đến đầu thời kì Showa (1926), việc sử dụng thịt bò giá rẻ và sự phát triển nhanh chóng của Yatai (các nhà hàng ven đường) ở những nơi như Asakusa đã thổi một luồng gió mới thúc đẩy sự phát triển ẩm thực về thịt bò ở xứ sở Phù Tang. Mặc dù gyudon truyền thống được phục vụ với các thành phần như Konnyaku, hành lá và đậu phụ nướng nhưng hầu hết các nhà hàng lại phục vụ nó là một món thịt bò xào với hành tây.
Cách làm một món gyudon đơn giản:
Thành phần:
1 củ hành lớn
Hành tây / hành lá
340 g) thịt bò xắt lát mỏng
1 muỗng canh. dầu
2 muỗng cà phê. đường
2 muỗng canh. sake
2 muỗng canh. mirin
1 muỗng canh. nước tương
3 quả trứng lớn (tùy chọn), bị đánh đập
3 chén cơm Nhật
Gừng đỏ ngâm để trang trí
Hướng dẫn:
-Hành tây cắt lát,thịt cắt thành những miếng nhỏ.
-Đun dầu trong lửa cao cho đến khi hành tây mềm.
-Thêm thịt và đường vào nấu cho đến khi chín vàng.
-Thêm sake,mirin và nước tương.
-Giảm nhiệt và đun nhỏ cho đến khi kẹo nước.
-Đổ thịt và thêm trứng lên bát cơm cho thêm hành lá và gừng ngâm.